POMNIK JAK NOWY
To było niezwykle ważne, historyczne wydarzenie nie tylko dla mieszkańców Kosuti pozostałych miejscowości Gminy Stanin, ale także dla Gminnej Biblioteki Publicznej (GBP) w Staninie. Po wielomiesięcznych działaniach został uroczyście odsłonięty i poświęcony odrestaurowany pomnik pamięci mieszkańców Kujaw i Kosut poległych i zamordowanych w latach 1939-1945. Mjr Andrzej Miernicki 22 lipca 2022 roku przesłał do Krzysztofa Kazany, wójta Gminy Stanin, pismo w sprawie rewitalizacji pomnika stojącego w Kosutach. Stan techniczny pomnika wymagał kapitalnego remontu, szczególnie w kontekście przypadającej w 2023 roku –75. rocznicy jego postawienia.
Pomnik powstał w sierpniu 1948 roku ze składek mieszkańców Kujaw i Kosut. Zebrano sumę 39 659 zł, w tym 25 000 dołożył Gminny Zarząd w Staninie. Poszczególne części pomnika zostały wykonane w Siedlcach u majstra Łopińskiego za cenę 32 500 zł, całość została zespolona na miejscu. Wśród 11 osób wymienionych na pomniku jest także nazwisko mojego stryja szer. Piotra Miernickiego żołnierza 17. pułku piechoty 5. Dywizji Piechoty II Armii Wojska Polskiego, który zaginął bez wieści podczas prowadzenia działań bojowych przez drużynę plutonu rozpoznania pieszego w okolicy miejscowości Luppa (Niemcy). Po kilku rozmowach telefonicznych Krzysztof Kazana powiadomił mnie o rozpoczęciu procedury pozyskania środków z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zadanie to zostało wykonane przez Anetę Rosa, dyrektorkę GBP w Staninie. Uroczyste odsłonięcie i poświęcenie odbyło się 11 grudnia 2024 roku.
Uroczystości rozpoczęła msza Święta w Kościele Trójcy Świętej w Staninie, na którą przybyły władze gminne, rodziny wymienionych na pomniku, mieszkańcy i młodzież szkolna. Mszę celebrowali: ks. prob. Marek Antonowicz z parafii Trójcy Świętej w Staninie, ks. kanonik Zygmunt Głębicki i ks. prałat Tadeusz Osiński.
Dalsza część uroczystości miała miejsce na placu przy GBP w Staninie. Ceremonia zgromadziła wielu uczestników, wśród których byli zaproszeni goście: Marek Kopeć reprezentował Andrzeja Maja – wicewojewodę Lubelskiego, Adam Sawicki reprezentował Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Katarzyna Gryczka – przewodnicząca Rady Gminy wraz z radnymi, Ewa Niebrzegowska – sekretarz Gminy Stanin, Anna Frelek-Chmiel – prezes Fundacji Dziedzictwo i Nowoczesność, gminne Koło Związku Żołnierzy AK wraz z pocztem sztandarowym, płk Waldemar Miernicki, mjr Andrzej Miernicki ze „Stowarzyszenia 3. pcz”, rodziny poległych i pomordowanych. Najbliższym żyjącym krewnym wymienionego na pomniku Piotra Miernickiego był jego brat Krzysztof Miernicki. Dyrektorzy przybyli wraz z uczniami i pocztami sztandarowymi: Publiczna Szkoła Podstawowa im. St. Grafika w Zagoździu oraz Publiczna Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka w Sarnowie. Nie zabrakło pocztu sztandarowego Ochotniczej Straży Pożarnej ze Stanina.
Uroczystość uświetniła wojskowa asysta honorowa z 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego z Dęblina.
Narratorem uroczystości była Aneta Rosa – dyrektor GBP w Staninie. Po powitaniu i zapoznaniu zebranych z przebiegiem uroczystości został odczytany Apel Pamięci podczas którego uczniowie klasy siódmej Zespołu Szkół w Staninie złożyli każdemu wyczytanemu czerwoną różę. Na pomniku widnieje jedenaście nazwisk: Edward Kąkol, Mikołaj Konieczny, Piotr Miernicki, Józef Osiński, Jerzy Poreda, Leonard Poreda ps. „Wujek”, ppor. Stanisław Poreda, Jan Sobiech, Zbigniew Strzeszewski ps. „Hebda”, „Pobóg”, Stefan Szczęśniak, Franciszek Szymecki. Instytut Pamięci Narodowej, sprawdzający wymienionych zalecił zmienić nazwę i umieścić nazwiska wg alfabetu. Posterunek honorowy prezentował broń. Po odczytanym apelu, odsłonięcia pomnika dokonał Krzysztof Kazana – wójt Gminy Stanin. Następnie księża poświęcili pomnik.
Delegacje, goście, rodziny złożyli wieńce, kwiaty i zapalili znicze przy odrestaurowanym postumencie.
W sali konferencyjnej biblioteki odbyło się przedstawienie historii pomnika, oraz zapoznanie zebranych z biografiami ludzi wyszczególnionymi na pomniku. Prelekcje multimedialne przeprowadzili: Anna Frelek–Chmiel prezes Fundacja Dziedzictwo i Nowoczesność – pt. „W hołdzie poległym i pomordowanym mieszkańcom Kujaw i Kosut w latach 1939-1945” oraz mjr Andrzej Miernicki ze Stowarzyszenia Żołnierzy i Pracowników Wojska 3. Drezdeńskiego Pułku Czołgów Średnich im. 3. Brygady Pancernej – pt. „Piotr Miernicki”. Warto podkreślić ich dedykowany charakter oraz duży wkład pracy włożony przez prelegentów przy zbieraniu materiałów archiwalnych, listów, fotografii, dokumentów, wspomnień, które nadały prezentacjom, niezwykły, osobisty charakter. Mjr Andrzej Miernicki rozdał materiały promujące 80. rocznicę powstania 1. Korpusu Pancernego Wojska Polskiego. 3. i 4. Brygada Pancerna często walczyła ramię w ramię z 17. pułkiem piechoty. Po prelekcjach zebrani oglądnęli wystawę tematyczną wykonaną przez Annę Frelek–Chmiel. Uczestnicy odbyli między sobą wiele rozmów kuluarowych, dzieląc się uwagami i spostrzeżeniami, podając nowe dane o swoich krewnych. Spotkanie Pokoleń w formie poczęstunku zakończyło uroczystości odsłonięcia zrewitalizowanego pomnika. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich „Malwa” z Kosut przygotowały przepyszne potrawy oraz bufet kawowy.
11. 12. 2024 r.
Admin. Andrzej Miernicki